Hidroelektrik Santralleri
Hidroelektrik santralleri suyun potansiyel enerjisini kinetik enerjiye dönüştürmesi, ve bu kinetik enerjinin türbin vasıtası ile alternatör rotoruna uygulanarak elektrik üretimi sağlayan tesislerdir.
Basit bir hidroelektrik santrali yapısı aşağıdaki gibidir;
Hidroelektrik santralleri su biriktirme şekli olarak 2 kısımda incelenirler. Bunlar;
- Barajlı (Rezervuarlı) santraller
- Akarsu (Regülatörlü) santraller
Barajlı Santraller:
Baraj tipi santraller genelde bir akarsuyun önünün beton ya da diğer yollarla kapatılmasıyla oluşur. Su biriktirme kapasitesi büyüktür. Yalnızca akarsu yatağının değil, akarsu çevresindeki vadileri de su depolamak için kullanır. Genellikle büyük güçlü hidroelektrik santralleri için idealdir. Aşağıda örnek bir hidroelektrik santrali barajı görülmektedir;
Regülatörlü Santraller:
Regülatörlü santraller ise akarsu üzerine kurulan, su depolamak için yalnızca nehir yatağını kullanan, akarsuyu açılıp kapanabilir kapaklar sayesinde depolayan santrallerdir. Küçük güçteki santraller için idealdir. Aşağıda ise akarsu tipi hidroelektrik santrali regülatörü verilmiştir;
Baraj ya da Regülatörlerde biriktirilen su, iletim hattı vasıtasıyla, denge bacasına ya da direkt olarak türbinlere iletilebilir. Burada iki tip iletim tesisiyle karşılaşırız.
Bunlardan biri iletim kanalı ya da basınçsız tünel ki, bu tip iletim tesislerinde su denge bacasında biriktirilip ardından cebri boru vasıtasıyla türbinlere gönderilir. Denge bacası, cebri boruda oluşabilecek basıncı dengelemek için kullanılmaktadır. Cebri borular genelde yüksek düşüde olup, zemin yüzeyine inşa edilir.
Bir diğer iletim tesisi olan Basınçlı Tünel (Enerji Tüneli) şeklindeki iletim tesisinde ise regülatör ya da barajlarda biriktirilen su basınçlı tünel vasıtasıyla direkt olarak türbinlere iletilir. Bu tip iletim tesislerinde iletim tüneli doğrudan cebri boru vazifesi görür. Basınçlı tüneller yer altına inşa edilmektedir.
